Jaka jest istota zawarcia układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym?

Ustalenie propozycji układowych jest jednym z ważniejszych etapów postępowania restrukturyzacyjnego. Określają one sposób w jaki przeprowadzana będzie restrukturyzacja na zobowiązaniach dłużnika.

Jakie są tego sposoby?

Restrukturyzacja może polegać w szczególności na:

  • odroczeniu terminu wykonania zobowiązania,
  • rozłożeniu długu na raty,
  • zmniejszeniu jego wysokości,
  • zamianie wierzytelności na akcje czy udziały.

Propozycje układowe mogą wprowadzić podział wierzycieli na grupy, w zależności od kategorii interesów. Warunki dla tych, którzy znajdują się w tej samej grupie muszą być jednakowe (ale sam wierzyciel może wyrazić zgodę na gorsze). Mogą być to grupy obejmujące wierzycieli, którym przysługują wierzytelności na przykład ze stosunku pracy, czy wierzytelności zabezpieczone hipoteką albo zastawem. Listy, które przyporządkowują wierzycieli do danych grup sporządzane są przez nadzorcę sądowego lub zarządcę.

Poszczególne grupy mogą mieć zróżnicowane propozycje, czyli jedna może być bardziej uprzywilejowana, a druga mniej. Ważne jest, że korzystniejsze warunki mogą otrzymać jedynie ci wierzyciele, którzy po otwarciu postępowania udzielili lub mają udzielić dodatkowe finansowanie niezbędne do wykonania układu.

Warto widzieć, że zobowiązania między innymi wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Pracy, Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Funduszu Emerytur Pomostowych mogą ulec jedynie rozłożeniu na raty lub odroczeniu terminu płatności. Ponadto, zobowiązania ze stosunku pracy nie mogą pozbawić pracowników minimalnego wynagrodzenia za pracę, a warunki dla wierzytelności, które są zabezpieczone rzeczowo mogą się różnić w zależności od pierwszeństwa, które im przysługuje.

Kto może wystąpić z propozycjami?

Propozycje może złożyć sam dłużnik, Rada wierzycieli, nadzorca sądowy albo zarządca, a także wierzyciel lub wierzyciele mający łącznie więcej niż 30% sumy wierzytelności (z wyjątkami). Następnie, przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli układ zatwierdzany jest przez sąd, który wyznacza w tym celu rozprawę.

W sytuacji, gdy układ narusza prawo lub jest oczywiste, że nie będzie wykonany tzn. gdy dłużnik nie spłaca zobowiązań, które powstały już po otwarciu postępowania, a także jeżeli suma wierzytelności, które są sporne i uprawniają do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności (chyba że dłużnik o nich nie wiedział, a ich zaspokojenie nie będzie mniejsze niż w przypadku ogłoszenia upadłości), wówczas sąd musi odmówić zatwierdzenia układu. Podobnie jeżeli jego warunki są rażąco krzywdzące dla wierzycieli i głosowali oni przeciwko układowi, zgłaszając  i zastrzeżenia, wówczas sąd również może odmówić zatwierdzenia układu.

Już wkrótce w kolejnym artykule: Jakie są skutki zatwierdzenia układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym?

(autor zespół Kancelarii Radcy Prawnego Renata Piętka www.pskancelaria.pl )