Jesteś członkiem zarządu w spółce?

Czy na pewno znasz swoje obowiązki?

Przeczytaj!

Czy wiesz, że jednym z obowiązków członka zarządu jest terminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy pojawią się ku temu przesłanki? Ma tego dokonać nie później niż w terminie 30 dni od dnia w którym wystąpiła podstawa do jej ogłoszenia. Z naszego doświadczenia wynika, że najczęstszym tłumaczeniem członków zarządu, gdy nie spełnią swojego obowiązku, jest to, że zarząd jest kolegialny. Jest to mylne twierdzenie.

Uprawnionym i zobowiązanym do tego jest każdy z członków zarządu osobno i może to zrobić samodzielnie. Jeżeli nie wypełnimy tego obowiązku możemy liczyć się z odpowiedzialnością zarówno cywilną, jak i karną. Zostało to uregulowane szeregiem przepisów prawnych, z którymi warto się zaznajomić.

Po pierwsze, obowiązek ten wynika z ustawy o prawie upadłościowym:

  • Zgodnie z art. 21 2 ma go każdy, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw i do reprezentowania spółki, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.

Zobowiązani ponoszą odpowiedzialność za szkodę, która powstała wskutek niezłożenia wniosku w terminie. Istnieje domniemanie, że szkoda obejmuje wysokość niespłaconego długu wobec naszego wierzyciela.

  • Na podstawie art. 373 sąd może zabrać nam prawo do prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej, a także prawo do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia.

Zakaz ten może być wydany na okres od roku aż do dziesięciu lat. Jego wymiar zależy przede wszystkim od rozmiaru winy oraz od skutków jakie wywołały podejmowane działania, czyli między innymi stopnia obniżenia wartości upadłego przedsiębiorstwa i rozmiaru pokrzywdzenia wierzycieli. Warto wiedzieć, że osoba, wobec której orzeczony został zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wpisana zostanie do rejestru dłużników niewypłacalnych, a postanowienie Sądu w tej sprawie zostanie obwieszczone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Po drugie, odpowiedzialność członków zarządu spółki uregulowana została w kodeksie spółek handlowych.

  • Zgodnie z art. 299, w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, wówczas członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność solidarnie za zobowiązania spółki.

Jest ona ujęta bardzo szeroko, gdyż obejmuje zobowiązania zarówno prywatnoprawne, jak i publicznoprawne. Każdy członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności jeżeli wykaże, że w odpowiednim czasie złożono wniosek o ogłoszenie upadłości.

Ponadto, oprócz odpowiedzialności cywilnej, członkowie zarządu ponoszą także odpowiedzialność karną za niezłożenie w terminie tego wniosku. Wynika to z przepisów karnych kodeksu spółek handlowych:

  • Zgodnie z art. 586: „Kto, będąc członkiem zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”

W tym miejscu warto zaznaczyć, że określony występek jest przestępstwem umyślnym. W związku z tym, błąd sprawcy odnośnie zaistnienia podstaw do wniesienia wniosku o ogłoszenie upadłości wyłączy odpowiedzialność karną (art. 28 kodeksu karnego).

Należy pamiętać także o przepisach podatkowych:

  • Na podstawie art. 116 ordynacji podatkowej członkowie zarządu w sytuacji, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna, a nie złożono wniosku o ogłoszenie upadłości, odpowiadają za zaległości podatkowe spółki solidarnie całym swoim majątkiem.

 

Już wkrótce w kolejnym artykule: Czym jest niewypłacalność?

(autor zespół Kancelarii Radcy Prawnego Renata Piętka www.pskancelaria.pl )